Afro-amerikan yazar, aktivist, şair, dansçı, aktris ve şarkıcı, aynı zamanda Amerika’nın en etkileyici kültürel sembollerinden biri olan Maya Angelou otobiyografik yazı stili ile tanınır. 4 Nisan 1928’de Marguerite Annie Johnson olarak, St. Louis, Missouri'de doğdu. Ebeveynlerinin sorunlu evliliği ve sonrasında boşanmaları nedeniyle Angelou, küçük yaştan itibaren Arkansas’ta babaannesi ile yaşamıştır. Abisi Bailey, Angelou'ya "Maya" takma adını verdi. Yedi yaşında kısa süreliğine annesinin yanına dönen Angelou, annesinin erkek arkadaşı tarafından tecavüze uğradı. Daha sonra hapse atıldı ve hapisten çıktığında öldürüldü. Adamın ölümünde payı olduğunu düşünen Angelou, 6 yıl boyunca dilsiz kaldı. Bu süre boyunca büyükannesiyle Arkansas'ta yaşadı.
Angelou'nun İngilizce’ye olan ilgisi erken yaşlardan belliydi. Çocukluğu boyunca denemeler, şiirler yazdı ve bir günlük tuttu. Arkansas'a döndüğünde ise Shakespeare ve Poe'nun eserlerini ezberledi. İkinci Dünya Savaşı'nın başlamasından önce Angelou, Oakland'da yaşayan annesinin yanına taşındı. Mission Lisesi'ne gitti ve California İşçi Okulu'nda dans ve drama dersleri aldı. Savaş başladığında, Angelou Kadın Kolordusuna katılmak için başvurdu. Ancak başvurusu, komünist bağları olduğu söylenen California İşçi Okulu'na katılımı nedeniyle reddedildi. Henüz 15 yaşında olmasına rağmen iş bulmaya kararlıydı. Yasal çalışma yaşının altında olduğu için başvurusuna 19 yaşında olduğunu yazan Angelou ve San Francisco'da tramvay şefi olarak çalışan ilk Afrika kökenli Amerikalı kadın oldu. Angelou bir süre çalıştı ve daha sonra okula dönmeye karar verdi. Okulun son yılında hamile kaldı ve liseden mezun olduktan kısa bir süre sonra bir oğlu oldu.
1950'lerde, New York City'deki Afrikan-Amerikan yazarlar, siyah yazarların yayınlarını desteklemek için Harlem Yazarlar Birliği'ni kurdular. Angelou, loncanın ilk üyelerinden biriydi. Bu yıllarda Angelou, otobiyografisi olan en ünlü eseri Kafesteki Kuşun Neden Şarkı Söylediğini Bilirim'i yazmaya başladı. Kitap 1969'da yayınlandı ve o yıl Ulusal Kitap Ödülü'ne aday gösterildi. Otobiyografisi o zamandan beri sayısız dile çevrildi ve bir milyondan fazla sattı. Angelou ayrıca, kalipso müzik performansları da dahil olmak üzere, çeşitli şarkı söyleme ve dans stilleriyle bilinmektedir. Just Give Me a Cool Drink of Water 'Fore I Die başlıklı ilk şiir kitabı dahil olmak üzere birçok şiir yazmıştır. 1994'te ‘’En İyi Sözlü Albüm’’ dalında Grammy kazandığı “On the Pulse of the Morning” de dahil olmak üzere şiirlerinin sözlü albümlerini de kaydetti. Şiir aslen 1993'te başkan Bill Clinton'ın açılışı için yazılmış ve teslim edilmiştir. 1996'da ve 2003'te de sözlü şiir albümleriyle Grammy kazandı. Angelou ayrıca yazar, yönetmen ve yapımcı olarak sahnede ve ekranda çok sayıda projeler gerçekleştirdi. 1972'de “Georgia, Georgia” yapımıyla senaryosunu filme dönüştüren ilk Afrikalı Amerikalı kadın oldu. 1973'te “Look Away” ve 1977'de “Roots” filmlerinde oynadığı yardımcı roller Tony'ye aday gösterildi. Edebiyata yaptığı katkılardan dolayı uluslararası olarak tanındı ve 1981'de Wake Forest Üniversitesi, Angelou'ya Reynolds Amerikan Çalışmaları Profesörlüğü teklif etti. Angelou 28 Mayıs 2014'te öldü ve anısına Wake Forest Üniversitesi ve San Francisco'daki Glide Memorial kilisesi dahil olmak üzere birçok anma töreni düzenlendi.
“I’ve learned that people will forget what you said, people will forget what you did, but people will never forget how you made them feel.”
“Öğrendim ki, insanlar ne söylediğini unutacaklar ne yaptığını unutacaklar, fakat onlara nasıl hissettirdiğini asla unutmayacaklar.”
Maya Angelou
Kaynakça:
Agins, Donna Brown. Maya Angelou: A Biography of an Award-Winning Poet and Civil Rights Activist. Enslow Publishers, 2013.
“Maya Angelou.” Encyclopædia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc., www.britannica.com/biography/Maya-Angelou.